پرورش مرغ گوشتی
پرورش مرغ گوشتی فرایندی است که در آن جوجههای گوشتی برای تولید گوشت در مدتزمان کوتاه (معمولاً ۴۵ تا ۶۰ روز) پرورش داده میشوند. این فرآیند شامل انتخاب نژاد مناسب، تأمین تغذیه متعادل، کنترل دما و رطوبت، مدیریت بهداشت و پیشگیری از بیماریها است. رعایت استانداردهای بهداشتی و استفاده از جیره غذایی غنی باعث افزایش رشد و بهرهوری میشود.
مراحل پرورش مرغ گوشتی
پرورش مرغ گوشتی شامل چندین مرحله مهم است که هرکدام نیازمند برنامهریزی دقیق و مدیریت صحیح هستند. در ادامه، مراحل را توضیح میدهم:
1. آمادهسازی سالن پرورش مرغ گوشتی
انتخاب مکان مناسب: سالن باید تهویه، دما و رطوبت مناسبی داشته باشد.
ضدعفونی سالن و تجهیزات: از مواد ضدعفونیکننده برای پاکسازی سالن از عوامل بیماریزا استفاده شود.
بستر مناسب: معمولاً از پوشال چوب، کاه یا خاکاره برای بستر استفاده میشود.
تهیه لوازم و تجهیزات طیور: شامل دانخوری، آبخوری، سیستم تهویه، سیستم گرمایشی و سرمایشی، نورپردازی و هواکشها.
2. تهیه جوجه یکروزه
جوجهها را از مراکز معتبر خریداری کنید تا از سلامت آنها مطمئن باشید.
حمل و نقل صحیح برای کاهش استرس و تلفات اولیه.
3. دوره آغازین (1 تا 10روزگی)
دمای سالن: در روز اول حدود 32-34 درجه سانتیگراد و هر هفته 2-3درجه کاهش یابد.
نوردهی: در 24 ساعت اول باید نور کافی تأمین شود، سپس 23 ساعت روشنایی و 1ساعت تاریکی اعمال شود.
تغذیه اولیه: دان استارتر با پروتئین بالا (21-23٪) برای رشد سریع.
آب سالم و ولرم: به میزان کافی در دسترس جوجهها باشد.
4. دوره رشد (11تا 25 روزگی)
تغذیه: تغییر به دان رشد با پروتئین کمتر (18-20٪).
کاهش دما: به حدود 24-26 درجه سانتیگراد.
کنترل تهویه: جلوگیری از تجمع گازهای مضر مثل آمونیاک.
بررسی سلامت جوجهها: کنترل علائم بیماری و واکسیناسیون.
5. دوره پایانی (26 تا 45 روزگی)
تغذیه: تغییر به دان پایانی با پروتئین کمتر (16-18٪).
کاهش دما به حدود 22 درجه.
افزایش تهویه برای جلوگیری از بروز مشکلات تنفسی.
مدیریت وزن و سلامت گله برای کاهش تلفات و افزایش کیفیت لاشه.
تغذیه مرغ گوشتی
تغذیه صحیح پرورش مرغ گوشتی تأثیر مستقیم بر رشد سریع، کاهش تلفات، افزایش کیفیت گوشت و سودآوری دارد. جیره غذایی باید متناسب با سن جوجهها تنظیم شود تا نیازهای بدن آنها تأمین گردد.
1)مراحل تغذیه و پرورش مرغ گوشتی
رژیم غذایی مرغ گوشتی به سه دوره اصلی تقسیم میشود:
دوره آغازین (1 تا 10 روزگی)
هدف: رشد سریع و تقویت سیستم ایمنی
نوع دان: دان استارتر با 21-23٪ پروتئین و 2800-3000کیلوکالری انرژی
ترکیب جیره پیشنهادی:
ذرت: 50-60٪
کنجاله سویا: 30-35٪
روغن گیاهی: 2-3 لیتر
دوره رشد (11 تا 25 روزگی)
هدف: افزایش وزن و رشد اسکلتبندی
نوع دان: دان رشد با 18-20٪ پروتئین و 3000-3100 کیلوکالری انرژی
ترکیب جیره پیشنهادی:
ذرت: 55-65٪
کنجاله سویا: 25-30
روغن گیاهی: 2-4 لیتر
دوره پایانی (26 تا 45 روزگی)
هدف: رسیدن به وزن ایدهآل و افزایش کیفیت گوشت
نوع دان: دان پایانی با 16-18٪ پروتئین و 3100-3200 کیلوکالری انرژی
ترکیب جیره پیشنهادی:
ذرت: 60-70٪
کنجاله سویا: 20-25٪
روغن گیاهی: 3-5 لیتر
2) نکات مهم در تغذیه مرغ گوشتی
آب سالم و کافی: همیشه آب تمیز و خنک در دسترس مرغها باشد.
کاهش استرس تغذیه: از تغییرات ناگهانی در جیره غذایی پرهیز کنید.
مکملهای ضروری: کلسیم، فسفر، ویتامین D و سایر مکملها برای سلامت استخوان و وزنگیری بهتر ضروری هستند.
3) برنامه غذایی جایگزین (کاهش هزینهها در پرورش مرغ گوشتی)
جو و گندم بهجای بخشی از ذرت
پودر ماهی یا پودر گوشت بهجای کنجاله سویا
تفاله چغندر، سبوس گندم و پودر یونجه برای تأمین فیبر
برآورد هزینهها پرورش مرغ گوشتی
1) هزینههای اولیه طیور (سرمایهگذاری ثابت)
ساخت یا اجاره سالن پرورش: بسته به منطقه، هزینه اجاره یا ساخت متفاوت است. برای 1000 قطعه مرغ، حدود 30 تا 80 میلیون تومان نیاز است.
تجهیزات پرورش: شامل دانخوری، آبخوری، سیستم تهویه، بخاری، مهپاش، قفس یا بستر، نورپردازی و… که هزینهای حدود 30 تا 50 میلیون تومان دارد.
سیستم گرمایشی و سرمایشی: اگر سالن نیاز به سیستم گرمایشی یا کولر داشته باشد، بسته به نوع تجهیزات، بین 10 تا 20 میلیون تومان هزینه دارد.
جمع هزینههای ثابت (تقریبی): 70 تا 150 میلیون تومان
2) هزینههای جاری (برای هر دوره پرورش 26 – 45 روزه)
1. خرید جوجه یکروزه
قیمت هر جوجه یکروزه حدود 10 تا 15 هزار تومان است.
برای 1000 جوجه: 10 تا 15 میلیون تومان
2. خوراک و تغذیه طیور (بزرگترین هزینه پرورش)
هر مرغ تا پایان دوره حدود 4.5 تا 5 کیلوگرم دان مصرف میکند.
قیمت هر کیلوگرم دان بین 25 تا 35 هزار تومان است.
کل هزینه خوراک برای 1000 مرغ: 112 تا 175 میلیون تومان
3. دارو، واکسن و مکملها
هزینه واکسیناسیون و دارو برای هر مرغ حدود 3000 تا 5000 تومان است.
برای 1000 مرغ: 3 تا 5 میلیون تومان
شرایط نگهداری مرغ گوشتی
برای داشتن پرورش مرغ گوشتی، باید شرایط محیطی مناسب فراهم شود تا رشد سریع، کاهش تلفات و افزایش کیفیت تضمین شود.
در اینجا مهمترین نکات مربوط به نگهداری و مدیریت مرغ گوشتی را بررسی میکنیم:
1. دمای مناسب در سالن پرورش
دمای مناسب در مراحل مختلف رشد بسیار مهم است.
1 تا 3 روزگی: 32-34 درجه سانتیگراد
4 تا 7 روزگی: 30-32درجه سانتیگراد
هفته دوم: 28-30 درجه سانتیگراد
هفته سوم: 26-28درجه سانتیگراد
از هفته چهارم به بعد: 22-24 درجه سانتیگراد
2. تهویه و کیفیت هوا
تهویه مناسب باعث کاهش گازهای مضر مانند آمونیاک و تأمین اکسیژن کافی میشود.
وجود بوی تند و اشکآور در سالن، نشانه تجمع گاز آمونیاک و تهویه نامناسب است.
برای هر 1000 مرغ، حداقل یک هواکش 40 در 40 سانتیمتری لازم است.
3. نوردهی و روشنایی
در 24 ساعت اول نور دائم و شدید لازم است.
بعد از روز اول، 23 ساعت روشنایی + 1 ساعت تاریکی توصیه میشود.
از هفته سوم، 18 ساعت روشنایی + 6 ساعت تاریکی ایدهآل است.
بازار فروش مرغ گوشتی و راههای افزایش سود
یکی از مهمترین دغدغههای پرورشدهندگان فروش سریع, سودآور و آموزش مرغ گوشتی است. بازار فروش تحت تأثیر قیمت خوراک، تقاضای بازار، فصول سال و نحوه عرضه قرار دارد. در اینجا، بهترین روشهای فروش و راههای افزایش سود را بررسی میکنیم.
1) روشهای فروش مرغ گوشتی
فروش به کشتارگاهها و شرکتهای فرآوری مرغ
این روش سریعترین راه برای فروش عمده مرغ گوشتی است.
قیمتها معمولاً بر اساس وزن زنده مرغ تعیین میشود.
فروش به واسطهها و دلالان بازار مرغ
مناسب برای فروش سریع و کاهش هزینههای حملونقل.
دلالان معمولاً مرغ را از مزرعه خریده و به بازار عرضه میکنند.
2)چالشهای بازار فروش مرغ گوشتی و راهکارها
نوسان قیمت مرغ در بازار
راهکار: بررسی قیمتها در چندین مرکز فروش قبل از تصمیمگیری.
پرداختهای اعتباری (چکهای مدتدار)
راهکار: فروش بیشتر به مشتریان نقدی یا استفاده از قراردادهای معتبر.
وجود واسطهها و دلالان سودجو
راهکار: ایجاد کانالهای فروش مستقیم و تبلیغات گسترده در شبکههای اجتماعی.
انتخاب نژاد پرورش مرغ گوشتی
1) معیارهای انتخاب بهترین نژاد مرغ گوشتی
سرعت رشد بالا: نژادی که در 40 تا 45 روزگی به وزن 2.5 تا 5 کیلوگرم برسد.
ضریب تبدیل غذایی پایین: مصرف کم دان برای افزایش وزن (حدود 1.5 تا 1.7 کیلو دان برای هر کیلو وزن).
میزان چربی و کیفیت گوشت: برخی نژادها گوشت نرمتر و کمچربتری دارند که در بازار مطلوبتر است.
2) بهترین نژادهای مرغ گوشتی در ایران
1. نژاد راس – پرطرفدارترین در ایران
ویژگیها:
رشد سریع – در 45 روزگی به 2.5 تا 3 کیلوگرم میرسد.
ضریب تبدیل عالی (1.5 تا 1.6) – مصرف کم دان نسبت به افزایش وزن.
مقاومت بالا به بیماریها و شرایط مختلف آبوهوایی.
2. نژاد کاب – رقابت نزدیک با راس
ویژگیها:
رشد سریع – در 42 تا 45 روزگی به 2.8 تا 3 کیلوگرم میرسد.
ضریب تبدیل مناسب (1.6تا 1.7) – مصرف کم دان.
مقاومت نسبتاً خوب به بیماریها.
3. نژاد هوبارد – مناسب برای گوشت ارگانیک
ویژگیها:
سرعت رشد مناسب – وزنگیری در 45 روزگی به 2.7 تا 3.2 کیلوگرم.
ضریب تبدیل غذایی خوب (1.6 تا 1.7)
مقاومت بالا در برابر بیماری های رایج طیور.
4. نژاد آرین – نژاد ایرانی و مقاوم
ویژگیها:
سرعت رشد خوب – در 45 روزگی به 2.4 تا 2.7کیلوگرم میرسد.
ضریب تبدیل متوسط (1.7 تا 1.8) – نسبت به راس و کاب مصرف دان بیشتر است.