انواع بیماری های شترمرغ
بیماری‌های شترمرغ را می‌توان به چهار دسته اصلی تقسیم کرد:
ویروسی، باکتریایی، انگلی و تغذیه‌ای/متابولیکی.
شناخت این بیماری‌ها به پرورش‌دهندگان کمک می‌کند تا با مدیریت صحیح، واکسیناسیون به‌موقع و بهداشت محیط،
تلفات را کاهش دهند و بازده اقتصادی مزرعه را بالا ببرند.
۱. بیماری های ویروسی شترمرغ
الف) نیوکاسل (Newcastle Disease)
علائم: لرزش بدن و گردن، فلجی، اسهال سبزرنگ، تلفات بالا در جوجه‌ها، کاهش اشتها.
علت: ویروس پارامیکسوویروس (واگیردار).
درمان: درمان قطعی ندارد.
پیشگیری: واکسیناسیون منظم، قرنطینه پرندگان جدید، ضدعفونی محیط.
ب) آبله شترمرغ
علائم: زخم پوستی اطراف چشم، دهان و پاها، اختلال در تنفس و تغذیه در موارد شدید.
راه انتقال: پشه‌ها، تماس مستقیم یا وسایل آلوده.
درمان: ضدعفونی زخم‌ها و تقویت تغذیه.
پیشگیری: واکسیناسیون و کنترل حشرات ناقل.
ج) آنفولانزای پرندگان (Avian Influenza)
علائم: افت تولید تخم، عطسه، تلفات بالا.
اهمیت: قابلیت انتقال به انسان.
پیشگیری: رعایت اصول امنیت زیستی و جلوگیری از تماس با پرندگان مهاجر.
۲. بیماری های باکتریایی شترمرغ
الف) سالمونلوز
علائم: اسهال آبکی یا خونی، بی‌حالی، تلفات در جوجه‌ها.
علت: آلودگی خوراک یا آب به سالمونلا.
درمان: آنتی‌بیوتیک با تجویز دامپزشک.
پیشگیری: استفاده از خوراک سالم، ضدعفونی ظروف و جداسازی پرندگان بیمار.
ب) کلستریدیوز (بوتولیسم)
علائم: فلجی، ضعف عضلات، مرگ ناگهانی.
علت: مصرف خوراک کپک‌زده یا آلوده به سم بوتولینوم.
درمان: تزریق آنتی‌توکسین و حذف خوراک آلوده.
پیشگیری: ذخیره‌سازی صحیح خوراک و حذف ضایعات فاسد.
ج) مایکوپلاسما
علائم: عطسه، ترشحات بینی، تنگی نفس، کاهش رشد.
اهمیت: ضعف سیستم ایمنی و حساسیت بیشتر به بیماری‌های دیگر.
پیشگیری: تهویه مناسب سالن، رعایت بهداشت و واکسیناسیون.
۳. بیماری های انگلی شترمرغ
الف) کوکسیدیوز
علائم: اسهال خونی، بی‌حالی، پرهای ژولیده، کاهش رشد.
علت: تک‌یاخته‌های کوکسیدیا در روده.
درمان: داروهای ضدکوکسیدیوز در آب یا خوراک.
پیشگیری: ضدعفونی مداوم بستر و کنترل رطوبت.
ب) کرم‌های روده‌ای (انگل‌های داخلی)
علائم: کاهش رشد، لاغری، ضعف عمومی.
درمان: داروهای ضدانگل خوراکی طبق نسخه دامپزشک.
پیشگیری: ضدانگل‌دهی دوره‌ای.
ج) انگل‌های خارجی (کنه و شپش)
علائم: خارش، ریزش پر، بی‌قراری.
راهکار: داروهای ضدانگل خارجی و ضدعفونی بستر.
۴. بیماری های تغذیه‌ای و متابولیکی
الف) کمبود کلسیم و فسفر
علائم: ضعف پا، ناهنجاری استخوان، شکستگی.
علت: جیره فقیر از نظر مواد معدنی.
راهکار: استفاده از مکمل دی‌کلسیم فسفات.
ب) کمبود ویتامین E و سلنیوم (بیماری عضله سفید)
علائم: اختلال عصبی، ضعف حرکتی، مرگ ناگهانی جوجه‌ها.
راهکار: افزودن مکمل ویتامین E و سلنیوم.
ج) سوءتغذیه پروتئینی
علائم: رشد ضعیف، کاهش تولید مثل.
علت: کمبود پروتئین باکیفیت در جیره.
راهکار: استفاده از پودر ماهی، کنجاله سویا و مکمل‌های پروتئینی.
میتوانید از ریق مجموعه تنکا دشت خوراک و مکمل‌های معدنی و پروتئینی شترمرغ را تهیه کنید.
روش‌های پیشگیری از بیماری در شترمرغ
- رعایت اصول بهداشتی و ضدعفونی منظم سالن‌ها برای جلوگیری از بیماری های شترمرغ
- واکسیناسیون دوره‌ای جوجه‌ها و پرندگان بالغ
- استفاده از تغذیه متعادل و مکمل‌های ویتامینی برای شترمرغ
- کنترل مستمر توسط دامپزشک
- قرنطینه پرندگان جدید و جداسازی سریع پرندگان بیمار
جنبه اقتصادی بیماری های شترمرغ
بروز بیماری در شترمرغ می‌تواند هزینه‌های تولید را به شدت افزایش دهد. تلفات جوجه‌ها، کاهش رشد، افت کیفیت گوشت و پوست، و هزینه‌های درمانی از جمله خسارت‌های اقتصادی هستند. طبق برآوردها، مدیریت صحیح و پیشگیری می‌تواند تا ۷۰٪ این خسارت‌ها را کاهش دهد. به همین دلیل، سرمایه‌گذاری در خوراک سالم، مکمل‌های معدنی و واکسیناسیون بسیار ضروری است.
پرسش‌های متداول درباره بیماری های شترمرغ
- شایع‌ترین بیماری در جوجه شترمرغ چیست؟
- بیشترین مشکل، بیماری‌های گوارشی مانند سالمونلا و کوکسیدیوز است.
- آیا بیماری نیوکاسل در شترمرغ درمان دارد؟
- خیر، درمان قطعی وجود ندارد و تنها راه پیشگیری، واکسیناسیون و رعایت بهداشت است.
- برای جلوگیری از ضعف پا در شترمرغ چه باید کرد؟
- تأمین کلسیم، فسفر و ویتامین D3 در جیره غذایی ضروری است.
