انواع روش های جوجه کشی صنعتی
جوجه کشی صنعتی به روش های مختلفی انجام می شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند و در ادامه مهم ترین روش های جوجه کشی صنعتی را معرفی می کنیم:
1) طبیعی ( باکمک مرغ مادر )
جوجه کشی صنعتی در این روش در مزارع کوچک استفاده می شود و برای تولید انبوه مناسب نیست و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد و هزینه ها کمتر است و میزان جوجه آوری کمتر و کنترل شرایط دشوارتر است.
2) مصنوعی ( با دستگاه های جوجه کشی صنعتی )
جوجه کشی صنعتی در این روش در مقیاس بزرگ برای تولید انبوه استفاده می شود و شامل 2نوع کل است:
الف) یک مرحله ای
در این روش تمام تخم ها به طور همزمان در دستگاه قرار داده و تا زمان هچ شدن جوجه ها نگهداری می شوند.
کنترل شرایط دما، رطوبت و تهویه دقیق تر انجام می شود.
راندمان بالا و یک نواختی جوجه ها از مزایای این روش است.
ب) چند مرحله ای
در این روش تخم های نطفه دار در سنین مختلف در یک دستگاه قرار دارند .
گرمای تولید شده توسط تخم های در حال رشد به تخم های تازه کمک می کنند که باعث صرفه جویی در انرژی می شود.
ج) سیستم های خودکار و هوشمند
در این روش دستگاه های پیشرفته ای با سنسورهای دقیق برای تنظیم دما، رطوبت، چرخش تخم ها به کار گرفته می شود.
بهره وری بالا و کاهش تلفات از مزایای این روش است و نیاز به سرمایه گذاری اولیه بالا دارد.
شرایط بهینه برای جوجه کشی صنعتی
برای دستیابی به بالاترین راندمان در جوجه کشی صنعتی، باید شرایط محیطی به طور دقیق کنترل خود در ادامه مهم ترین شرایط بهینه برای جوجه کشی آورده شده است.
1) دما در جوجه کشی صنعتی
دمای مناسب برای دستگاه های جوجه کشی 37.2 و 38.8 درجه سانتی گراد است و دمای بالا می تواند باعث رشد سریع و ناهنجاری جنین شود و دمای پایین می تواند سرعت رشد را کاهش دهد و میزان تلفات را افزایش دهد.
2) رطوبت
روزهای 1 تا 18: 50 تا 60 % ، روزهای 18 تا 21 ( هچینگ ) 70 تا 75 %
رطوبت کم باعث چسبندگی غشا به جنین و سخت شدن خروج جوجه از تخم می شود و رطوبت زیاد باعث کاهش تبخیر آب از تخم و رشد ناقص جنین می شود.
3) تهویه و اکسیژن رسانی
تخم ها به اکسیژن کافی حدود 20 درصد نیاز دارد.
دی اکسید کربن نباید بیش از 5/. درصد افزایش یابد.
تهویه مناسب برای رفع گرما ی تولید شده توسط تخم ها ضروری است.
4) چرخش تخم ها
تخم ها باید حداقل 4 تا 6 بار در روز و با زاویه 45 درجه چرخانده شود .
عدم چرخش منظم باعث چسبندگی جنین جنین به پوسته و مرگ آن می شود.
در 3 روز آخر چرخش متوقف می شود.
5) بهداشت ضد عفونی
تخم های نطفه دار و دستگاه باید قبل از جوجه کشی ضدعفونی شوند.
استفاده از فرمالین یا گاز ازن برای ضد عفونیرایج است.
رعایت اصول بهداشتی از انتقال بیماری ها و کاهش تلفات جلوگیری می کنند.
6) انتخاب تخم های نطفه دار مناسب
وزن ایده آل تخم: 50 تا 65 گرم ( بسته به نژاد )
تخم های خیلی بزرگ یا ترک خورده و تخم های خیلی کوچک مناسب نیستند و تخم ها نباید بیش از 7 روز در انبار بمانند.
7) نور و تاریکی
نور مستقیم نیازی نیست اما محیط باید تاریک و آرام باشد.
برخی از دستگاه ها از نور قرمز برای تحریک رشد استفاده می کنند.
8) مدت زمان جوجه کشی صنعتی
مرغ 21 روز، غاز 29 تا 32 روز، بوقلمون و اردک 28 روز، بلدرچین 17 تا 18 روز
مراحل جوجه کشی صنعتی از تخم تا جوجه یک روزه
جوجه کشی شامل 3 مرحله اصلی است:
انتخاب و آماده سازی تخم، اوره رشد جنین، خروج جوجه از تخم، در ادامه مراحل به طور کامل توضیح داده شده اند:
1) انتخاب و آماده سازی تخم های نطفه دار
اتخاب تخم های مناسب: تخم های نطفه دار باید سالم، بدون ترک، اندازه مناسب باشد و نباید از سایز های خیلی بزرگ و خیلی کوچک باشند.
ضد عفونی تخم ها: استفاده از گاز فرمالین یا محلول ضد عفونی کننده ملایم برای کاهش عوامل بیماری زا.
قرار دادن دردستگاه جوجه کشی: تخم ها را با نوک باریک رو به پایین در شانه های مخصوص بچینید.
2) دوره انکوباسیون ( رشد جنین در دستگاه جوجه کشی )
مدت زمان : 18 روز اول ( برای مرغ )
دما و رطوبت در این مرحله: دما 37.2 درصد تا 37.8 درجه سانتی گراد و رطوبت 50 تا 60 درصد
تهویه: اکسیژن حداقل 21 درصدی دی اکسید کمتر از 5/.
کندلینگ ( نطفه سنجی )
روز 7 تا 14 بررسی تخم ها با نور برای تشخیص رشد جنین، تخم های بدون رشد جنین، تخم های بدون رعد یا جنین مرده باید حذف شود.
3) مرحله ی هچینگ
جوجه ها به طور طبیعی با ضربه زدن به پوسته تخم از آن خارج می شوند و فرایند خروج جوجه ها ممکن است 12 تا 24 ساعت طول بکشد نباید جوجه را به اجبار از تخم خارج کرد مگر در موارد خاص.
تغذیه و نگه داری جوجه های پس از خروج
1) شرایط محیطی مناسب برای جوجه ها
دمای سالن: روزهای اول 32 تا 34 درجه سانتی گراد، هرهفته دما 2 تا 3 درجه کاهش یابد تا به 22 تا 24 درجه برسد، دماسنج در سطح جوجه ها قرار داده شود.
رطوبت سالن: 50 تا 60 درصد برای جلوگیری از خشک شدن پر ها و مشکلات تنفس
تهویه ی مناسب: هوای تازه برای تامین اکسیژن ضروری است اما نباید جریان مستقیم هوا به جوجه ها مشخص کند.
نوردهی: 24 ساعت اول نور مداوکم برای کمک به تغذیه و آشنایی جوجه ها با محیط و بعد از آن 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی برای تنظیم رشد.
2) تغذیه ی جوجه ی یک روزه در جوجه کشی صنعتی
اولین تغذیه: 8 تا 12 ساعت پس از خروج از تخم جوجه ها اولین تغذیه را دریافت می کنند.
قبل از تغذیه به جوجه ها آب ولرم و تمیز همراه با مولتی ویتامین یا قند 5/. داده می شود.
مواد مغذی ضروری: پروتئین برای رشد ماهیجه ها و استخوان بندی، ویتامین ها برای رشد ایمن و جلوگیری از بیماری ها
3) نکات بهداشتی برای کاهش تلفات
ضد عفونی و نظافت: آبخوری و دان خوری ها روزانه شسته و ضد عفونی شود و بستر خشک و تمیز باشد تا از بیماری جلوگیری کند.
مشکلات رایج در جوجه کشی صنعتی و راهکارهای آن
1) کاهش نرخ هچ ( عدم خروج جوجه ها از تخم
دلایل:
دمای نا مناسب ( خیلی بالا یا خیلی پایین )
رطوبت نا مناسب ( کم و زیاد )
تخم های نطفه دار که کیفیت کافی ندارند.
چرخش نا مناسب تخم ها در دستگاه
راهکارها:
تنظیم دمای دستگاه بین 37.2 تا 37.8 درجه سانتی گراد
حفظ رطوبت 55 تا 65 % در روزهای اول و 70 تا 75 در زمان هچ
استفاده از تخم های تازه و نطفه دار سالم
چرخش تخم ها حداقل 4 تا 6 بار در روز تا 18 روز
2) افزایش تلفات جنین درون تخم در جوجه کشی صنعتی
دلایل:
عفونت های باکتریایی یا قارچی
تهویه نا مناسب و کمبود اکسیژن
آلودگی تخم های نطفه دار
راهکارها:
ضد عفونی دقیق تخم ها و دستگاه قبل از جوجه کشی
تهویه مناسب برای تامین اکسیژن کافی
جلوگیری از نگهداری طولانی مدت تخم ها در شرایط غیر استاندارد
3) چسبیدن جوجه به پوسته و سخت شدن خروج از تخم
دلایل:
رطوبت کم در روزهای پایانی جوجه کشی
دمای نامناسب در زمان هچ
راهکارها:
افزایش رطوبت به 70 تا 75% از 18روز تا 21 روز
کاهش دمای دستگاه هچ به 37 _ 37.2 درجه
تحلیل اقتصادی و سودآوری جوجه کشی صنعتی
جوجه کشی صنعتی یکی از کسب و کارهای پر پتانسیل و سودآوری در صنعت طیور است که با برنامه ریزی صحیح می تواند بازدهی بالایی داشته باشد در این تحلیل به سرمایه گذاری اولیه، هزینه های جاری، درآمدها، میزان سودآوری این صنعت پرداخته می شود.
1) سرمایه گذاری اولیه ( هزینه های ثابت )
برای راه اندازی یک واحد جوجه کشی صنعتی نیاز به تجهیزات زیر است:
دستگاه جوجه کشی صنعتی ( ظرفیت 10000 تخم ) 150 تا 300 میلیون
سیستم گرمایش و سرمایش 50 تا 100 میلیون
تجهیزات آب و برق30 تا 60 میلیون
دان خوری و آبخوری 20 تا 50 درصد
هر ماه تقریبا 115 دوره جوجه کشی انجام می شود.
2) عوامل و افزایش سودآوری
افزایش ظرفیت دستگاه ها برای کاهش هزینه های ثابت
کاهش تلفات با مدیریت صحیح دما، رطوبت، بهداشت
خرید تخم نطفه دار از منابع معتبر برای بهبود نرخ هچ
فروش مستقیم جوجه ها بدون واسطه برای افزایش سود.
